Ακμή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ακμή (αποσαφήνιση).
Ακμή
Ακμή σε δεκαπεντάχρονο αγόρι.
Ειδικότηταδερματολογία και οικογενειακή ιατρική
Συμπτώματαpimple[1]
Ταξινόμηση
ICD-10L70.0
ICD-9706.1
DiseasesDB10765
MedlinePlus000873
eMedicinederm/2
MeSHD000152
Περιπτώσεις ακμής

Η ακμή (Λατινικά acne vulgaris) είναι μια κατάσταση του δέρματος που εμφανίζεται κυρίως στην εφηβική ηλικία το 85% των περιπτώσεων είναι έφηβοι ενώ η ακμή πολλές φορές συνεχίζει να υπάρχει και στην ενηλικίωση. Η ακμή επηρεάζει ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού σε κάποιο σημείο της ζωής τους δεν υπάρχει τρόπος ωστόσο να υπολογίσουμε πόσος χρόνος θα πάρει για να εξαφανιστεί πλήρως. Οφείλεται κυρίως στην αντίδραση του οργανισμού σε μεγάλες ποσότητες ορμονών (τεστοστερόνη) ανδρογόνων, σε βακτήρια αλλά και σε κοινές αλλεργίες από διάφορα τρόφιμα. Στις γυναίκες, σημαντικός παράγοντας εμφάνισης της ακμής είναι η δράση των ανδρογόνων ορμονών, στα πλαίσια ή όχι συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών. Στo 70% τωv γυναικών με ακμή παρατηρείται εμφάνιση ορισμένων βλαβών ή και έξαρση της μίας εβδομάδας περίπου πριν από τηv έμμηνο ρύση.

Συμπτώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πλέον συνηθισμένη μορφή ακμής είναι η Acne Vulgaris που σημαίνει «κοινή ακμή» και οι περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν από αυτό το είδος ακμής.

Το πρόσωπο και το πάνω μέρος του λαιμού επηρεάζονται συχνότερα, άλλα η πλάτη, ο θώρακας και οι ώμοι επηρεάζονται επίσης.

Παρά τα μόνιμα σημάδια η ακμή επηρεάζει περισσότερο την ψυχολογία και αποφέρει χαμηλό αυτοσεβασμό και σύμφωνα με μια έρευνα προκαλεί κατάθλιψη και μπορεί να δημιουργήσει και τάσεις αυτοκτονίας. Η ακμή τείνει να εμφανίζεται στην εφηβική ηλικία, όταν οι άνθρωποι είναι ήδη αρκετά ανασφαλείς. Συνεπώς γρήγορη και έντονη θεραπεία συνιστάται για να μειώσει τις αρνητικές επιδράσεις στο άτομο.

Αίτια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ακριβής λόγος που οι άνθρωποι εμφανίζουν ακμή δεν είναι ακόμα γνωστός. Αρκετοί παράγοντες λέγεται ότι συνδέονται με την ακμή:

  • Οικογενειακό ιστορικό: Η τάση να δημιουργείται ακμή είναι κληρονομική. Για παράδειγμα, όταν ένα έφηβο αγόρι έχει ακμή τότε έχει κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας με ακμή.
  • Ορμονική δραστηριότητα
  • Στρες
  • Συσσώρευση νεκρών κυττάρων του δέρματος
  • Βακτήρια στους πόρους
  • Ερεθισμός του δέρματος μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή
  • Η χρήση αναβολικών στεροειδών
  • Οποιαδήποτε φάρμακα περιέχουν αλογόνα, λίθιο ή ανδρογόνα
  • Έκθεση σε υψηλά επίπεδα χλωρίου
  • Έκθεση σε συγκεκριμένα φάρμακα και χημικές συστάσεις όπως τα ναρκωτικά

Θεραπεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν πολλά προϊόντα που πωλούνται για την θεραπεία της ακμής, πολλά από αυτά χωρίς καμιά επιστημονική διακρίβωση. Γενικά οι περισσότερες θεραπείες προσφέρουν ελάχιστη βελτίωση στις πρώτες δύο εβδομάδες και η ακμή υποχωρεί σταδιακά μετά από 3 μήνες. Τα προϊόντα που υπόσχονται μεγάλη βελτίωση στις πρώτες δύο εβδομάδες το πιθανό είναι να απογοητεύσουν τον αγοραστή. Ωστόσο μικρές δόσεις κορτιζόνης μπορούν να δώσουν καλά και γρήγορα αποτελέσματα και άλλες θεραπείες να βελτιώσουν μερικές ενεργές περιοχές αλλά συνήθως όχι όλες τις ενεργές περιοχές. Να ληφθεί ωστόσο υπόψη ότι η κορτιζόνη μπορεί να προκαλέσει άλλες βλάβες. Επιστήμονες έχουν προτείνει τη χορήγηση ψευδαργύρου για την αντιμετώπιση της ακμής [2]. Ο ψευδάργυρος επηρεάζει την ποσότητα της βιταμίνης Α, που αποθηκεύεται στους ιστούς, η οποία με τη σειρά της μπορεί να μειώσει την παραγωγή σμήγματος, άρα και τα συμπτώματα της ακμής[3].

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεραπείες ακμής. Αυτά περιλαμβάνουν τα άλφα υδροξυοξέα, αντιανδρογόνα φάρμακα, αντιβιοτικά, αντισμηγματορροϊκά φάρμακα, αζελαϊκό οξύ, υπεροξείδιο του βενζολίου, ορμονικά φάρμακα, κερατολυτικό σαπούνι, νικοτιναμίδη, ρετινοειδή και σαλικυλικό οξύ[4]. Οι θεραπείες ακμής λειτουργούν με τουλάχιστον τέσσερις διαφορετικούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένων των εξής: μείωση της φλεγμονής, ορμονικός χειρισμός, θανάτωση του C. acnes και ομαλοποίηση της απόρριψης των κυττάρων του δέρματος και της παραγωγής σμήγματος στους πόρους για την πρόληψη μπλοκαρίσματος[5]. Οι τυπικές θεραπείες περιλαμβάνουν τοπικές θεραπείες όπως αντιβιοτικά, υπεροξείδιο του βενζολίου και ρετινοειδή, και συστηματικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων αντιβιοτικών, ορμονικών φαρμάκων, φαρμάκων με κανναβιδιόλη και φαρμάμων από του στόματος με ρετινοειδή[6][7]. Οι συνιστώμενες θεραπείες πρώτης γραμμής για την προχωρημένη ακμή περιλαμβάνουν τοπικά ρετινοειδή, υπεροξείδιο του βενζολίου και τοπικά ή από του στόματος αντιβιοτικά[8]. Οι θεραπείες όπως η θεραπεία με φως και η θεραπεία με λέιζερ δεν είναι θεραπείες πρώτης γραμμής και συνήθως παίζουν μόνον πρόσθετο ρόλο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/symptoms-causes/syc-20368047.
  2. «Importance of zinc in acne treatment». Οκτώβριος 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2019. 
  3. Michaëlsson, G.; Vahlquist, A.; Juhlin, L. (1977-3). «Serum zinc and retinol-binding protein in acne». The British Journal of Dermatology 96 (3): 283–286. doi:10.1111/j.1365-2133.1977.tb06138.x. ISSN 0007-0963. PMID 139912. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/139912. 
  4. «Handbook of Occupational Dermatology». books.google.com. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  5. «Acne Vulgaris». semanticscholar.org. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  6. «Acne Dermatological Diseases». amsterdammarijuanaseeds.com. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  7. «Acne vulgaris: review and guidelines». pubmed.ncbi.nlm.nih.gov. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  8. «Newer Approaches to the Treatment of Acne Vulgaris». semanticscholar.org. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023.