Adam Wajrak
 Adam Wajrak (2023) | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
| |
Adam Jerzy Wajrak (ur. 3 lipca 1972) – polski działacz na rzecz ochrony przyrody i dziennikarz związany z „Gazetą Wyborczą”. Autor artykułów i książek o tematyce przyrodniczej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Teresy Wajrak[1]. Wychowywał się na warszawskim Żoliborzu. Jego rodzina mieszkała na jednym podwórku z Jackiem Kuroniem, któremu Wajrak pomagał w kilku kampaniach wyborczych[2]. W dzieciństwie i młodości zajmował się leczeniem chorych zwierząt, głównie ptaków, którym udzielał pomocy w domu[1][3].
Posiada wykształcenie średnie, ukończył LX Liceum Ogólnokształcące im. Wojciecha Górskiego, maturę zdał za drugim podejściem[1]. W 1997 roku przeniósł się do Puszczy Białowieskiej. Obecnie mieszka w miejscowości Teremiski[4], wiosce położonej w Puszczy Białowieskiej[3], skąd pochodzą jego liczne korespondencje przyrodnicze.
Adam Wajrak często angażuje się w akcje mające na celu ochronę przyrody, w 2006 roku zainicjował zbieranie podpisów pod petycją w sprawie obrony Doliny Rospudy.[potrzebny przypis]
Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]
W lutym 2010 roku miesięcznik „Press” poinformował, że Adam Wajrak był autorem dwóch tzw. artykułów sponsorowanych, na temat Puszczy Białowieskiej, opublikowanych jako artykuły redakcyjne w „Gazecie Wyborczej” i jej dodatku „Dużym Formacie” w ramach cyklu „Puszcza na dziko z Wajrakiem”. Publikacja obydwu artykułów sfinansowana została przez Ministerstwo Środowiska i kosztowała ponad 60 tysięcy złotych[5][6][7].
W artykułach Adama Wajraka ówczesny minister środowiska, prof. Maciej Nowicki przedstawiony został w bardzo korzystnym świetle. Dziennikarz ocenił, że „Minister Maciej Nowicki jest odważnym człowiekiem.”, zaś sekcję dotyczącą listów ministra do mieszkańców puszczy opatrzył tytułem „Trzeba mieć odwagę”[8]. Adam Wajrak potwierdził te informacje, podkreślając jednak, że artykuły pisał zgodnie ze swoim sumieniem[5][6][7].
W wyniku doniesień medialnych na temat korzystnych dla ministra Nowickiego artykułów autorstwa Adama Wajraka, Jarosław Kurski zastępca redaktora naczelnego Gazety Wyborczej wydał oświadczenie, w którym zadeklarował, że wedle obowiązujących w gazecie zasad, nie wydaje ona artykułów na zlecenie i zapowiedział zwrot całości wypłaconej kwoty Ministerstwu Środowiska[5][6][7].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Jest autorem lub współautorem następujących książek:
- (Za)piski Wajraka (ISBN 83-85041-72-9)
- Zwierzaki Wajraka (ISBN 83-240-0250-2, wspólnie z żoną Nurią Selva Fernández)
- Kuna za kaloryferem, czyli nasze przygody ze zwierzętami (ISBN 83-240-0370-3, wspólnie z Nurią Selva Fernández)
- Przewodnik prawdziwych tropicieli (ISBN 978-83-268-0515-8)
- To zwierzę mnie bierze (ISBN 978-83-268-1249-1)
- Wilki (ISBN 978-83-268-2305-3)
- Umarły las (ISBN 978-83-268-239-85, wspólnie z Tomaszem Samojlikiem)
- Lolek, Wydawnictwo Agora, 2017
- "Zew Padliny" (ISBN 978-83-268-4111-8, wspólnie z Tomaszem Samojlikiem)
- "Na Północ" (ISBN 978-83-268-3753-1
Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
Jest laureatem wielu nagród, otrzymał m.in.:
- tytuł „Przyjaciela Przyrody” nadawany przez Pracownię Na rzecz Wszystkich Istot za serię artykułów o dużych drapieżnikach (1993 r.)
- medal od Ligi Ochrony Przyrody
- Nagrodę przyznawaną przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich w kategorii tekst specjalistyczny (1998 r.)
- wyróżnienie przyznane przez kapitułę Nagrody im. Hugona Steinhausa (1999 r.)
- Honorowy Tytuł Przyjaciela Puszczy Białowieskiej nadawany przez Towarzystwo Ochrony Puszczy Białowieskiej
- wyróżnienie Bohatera Europy przyznawane co roku przez amerykański tygodnik „Time” za obronę środowiska naturalnego (2005 r.). Wajrak był jednym z 37 laureatów i jedynym z Polaków w tym roku.
- Nagrodę im. Alfreda Lityńskiego w 2007 r.[9]
- Nagrodę im. Andrzeja Woyciechowskiego w 2007 r.[10]
- w 2011 r. otrzymał honorowe obywatelstwo Rzeczypospolitej Ptasiej
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski w 2014 r.[11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c „Adam Wajrak – dziennikarz, ekolog, obrońca zwierząt”. uwaga.tvn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-21)]..
- ↑ „J. Cieluch, Rosną Ekoludzie, rozmowa z przyrodnikiem Adamem Wajrakiem.
- ↑ a b „Dom Wajraka.
- ↑ Adam Wajrak, Encyklopedia Puszczy Białowieskiej.
- ↑ a b c „Gazeta Wyborcza chwaliła resort środowiska. Resort płacił”.
- ↑ a b c „Dziennikarz GW pisał teksty za pieniądze ministerstwa”.
- ↑ a b c „Rząd płacił Agorze za artykuły”.
- ↑ „A. Wajrak, Dać Szanse Puszczy”.
- ↑ „Adam Wajrak uhonorowany za Rospudę”.
- ↑ Poczobut z prestiżową nagrodą dla dziennikarzy. „Wyraz solidarności z uczciwymi”. gazeta.pl, 2011-11-17 20:01. [dostęp 2011-11-22].
- ↑ M.P. z 2014 r. poz. 741
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Adam Wajrak pisał o poszerzeniu Białowieskiego Parku Narodowego za pieniądze ministerstwa środowiska, Poranny.pl
- Ministerstwo Środowiska kupowało teksty w Gazecie Wyborczej, Money.pl
- „Agora występuje w puszczy” materiał o tekstach sponsorowanych Adama Wajraka, Press.pl
- Profil You Tube
- A Force of Nature. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-13)]. artykuł z tygodnika „Time”
- Bohater Europy artykuł z tygodnika „Wprost”
- https://openlibrary.org/authors/OL7405854A/Adam_Wajrak