Petrosavia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Petrosavia
Ilustracja
Petrosavia sakuraii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

Petrosaviales

Rodzina

Petrosaviaceae

Rodzaj

Petrosavia

Nazwa systematyczna
Petrosavia Becc.
Nuovo Giorn. Bot. Ital. 3: 7 (1871)
Typ nomenklatoryczny

Petrosavia stellaris Beccari[3]

Synonimy
  • Protolirion Ridl.
  • Miyoshia Makino[4]

Petrosavia Becc. – rodzaj roślin bezzieleniowych z rodziny Petrosaviaceae, obejmujący trzy gatunki występujące we wschodniej Azji, na obszarze od Chin do Japonii i Indonezji[4], zwykle na obszarach górskich[5]. Nazwa rodzaju upamiętnia włoskiego botanika Pietro Savi (1811–1871), kierującego ogrodem botanicznym w Pizie[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Jasnożółtawe, nagie rośliny bezzieleniowe, osiągające wysokość 4–10 cm (P. sinii) lub 7–28 cm (P. sakuraii)[6].
Łodyga
Pod ziemią w postaci smukłego kłącza pokrytego szczątkowymi łuskami. Nad ziemią wzniesiona, nierozgałęziona[7].
Liście
Ulistnienie naprzemianległe. Liście właściwe szczątkowe, łuskowate, siedzące, całobrzegie[7].
Kwiaty
Zebrane w grono lub baldachogrono, wyrastające na szczycie łodygi[7]. Przysadki łuskowate, równowąskie[8], podobne do liści właściwych. Szypułki z 0–2 naprzemianległymi podwiatkami. Kwiaty lejkowate, 6-pręcikowe, 3-słupkowe. Okwiat pojedynczy, z 6 listkami zrośniętymi z nasadą zalążni, rozchylającymi się, położonymi w dwóch okółkach. Trzy listki zewnętrzne deltoidalno-jajowate, mniejsze od trzech listków wewnętrznych, jajowatych lub deltoidalno-jajowatych. Pręciki o szydłowatych nitkach i doosiowo położonych główkach[7]. Pylniki jajowate[8]. Słupki zrośnięte na ¼ – ½ długości, wolne powyżej listków okwiatu. Szyjki słupków główkowate. Zalążki liczne, położona odosiowo[7].
Owoce
Zakrzywione torebki, pękające wzdłuż doosiowego szwu. Nasiona liczne, eliptyczne[7].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rozwój
Myko-heterotrofy[9], geofity ryzomowe[4]. Kwitną w lipcu i sierpniu, owocują w październiku[6]. Kwiaty otwierają się o dowolnej porze dnia. Pylniki zewnętrzne pękają następnego dnia, a wewnętrzne 2 dni później. Znamiona słupków są receptywne bezpośrednio po otwarciu kwiatu. Słupki, wstępnie usytuowane osiowo, stopniowo wychylają się, aby po 5 dniach zetknąć się z główkami zewnętrznych pręcików. Ponieważ słupki są receptywne przez okres co najmniej 5 dni, u roślin z tego rodzaju często dochodzi do samozapylenia. Rośliny te są również owadopylne, zapylane przez smukliki z rodzaju Lasioglossum[10].
Siedlisko
Lasy bambusowe lub mieszane, na wysokości do 1700 m n.p.m.[6]

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

W różnych systemach rodzaj był zaliczany również do rodzin melantkowatych (Melanthiaceae) lub łomkowatych (Nartheciaceae)[11]. W systemie Takhtajana (2009) wyodrębniany był w randze monotypowej rodziny Petrosaviaceae[8].

Pozycja rodzaju według APW (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj należy do rodziny Petrosaviaceae Hutch, w monotypowym rzędzie Petrosaviales w obrębie kladu jednoliściennych[2].
Gatunki[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-01] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-02-08]. (ang.).
  4. a b c d Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-08]. (ang.).
  5. a b Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 131-132. ISBN 978-1-84246-634-6.
  6. a b c Chen Xinqi, Chen Sing-chi i Minoru N. Tamura. Petrosavia. „Flora of China”. 24, s. 77, 2000. (ang.). 
  7. a b c d e f Hiroyoshi Ohashi. Petrosavia (Petrosaviaceae) in Taiwan and Hainan. „Taiwania”. 45 (3), s. 263-269, 2000. 
  8. a b c Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer Netherlands, 2009, s. 596-599. ISBN 978-1-4020-9609-9.
  9. Hiroshi Tobe i Hiroshi Takahashi. Embryology of Petrosavia (Petrosaviaceae, Petrosaviales): evidence for the distinctness of the family from other monocots. „Journal of Plant Research”. 122 (6). s. 597-610. DOI: 10.1007/s10265-009-0259-z. (ang.). 
  10. Hiroshi Takahashi, Eiji Nishio i Hirotaka Hayashi. Pollination biology of the saprophytic speciesPetrosavia sakuraii (Makino) van Steenis in Central Japan. „Journal of Plant Research”. 106 (3), s. 213-217, 1993. DOI: 10.1007/BF02344587. 
  11. GRIN Taxonomy for Plants. [dostęp 2011-02-08].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]