Blaricum

Beluister (info)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Blaricum
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Blaricum (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Noord-Holland Noord-Holland
COROP-gebied Gooi en Vechtstreek
Coördinaten 52° 16′ NB, 5° 15′ OL
Algemeen
Oppervlakte 15,56 km²
- land 11,11 km²
- water 4,45 km²
Inwoners
(1 januari 2024) 		12.725?
(1145 inw./km²)
Bestuurscentrum Blaricum
Belangrijke verkeersaders A1 A27
Politiek
Burgemeester (lijst) B.M. de Reijke (VVD)
Economie
Gemiddeld inkomen (2012) € 42.600 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014) € 606.000
WW-uitkeringen (2014) 34 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 1260, 1261, 1262
Netnummer(s) 035
CBS-code 0376
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.blaricum.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Blaricum
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Blaricum, de Sint Vituskerk
Blaricum, een rij voor ijssalon De Hoop, in 2009 uitgeroepen tot IJssalon van het Jaar

Blaricum (uitspraakⓘ) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 12.725 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 15,56 km².

Naam[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste vermelding van Blaricum in de archieven dateert volgens dr. A.J.C. de Vrankrijker van 1343. De plaats werd toen Blarichem genoemd. De naam zou kunnen worden verklaard uit de samenstelling van de persoonsnaam Bladheri, met het achtervoegsel -inga en het woord heem (woonplaats). De aardrijkskundige woordenboeken geven verder nog de namen Blaercom, Blarikom en Blaren om het dorp aan te duiden.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Hoewel er is gesuggereerd dat Blaricum al vóór de 10e eeuw bestond, dateert de eerste vermelding pas van 1342. Ook in 1382 wordt Blaricum in de archieven vermeld vanwege een overeenkomst over een stuk veengrond. Tevens komt het dorp ter sprake in een rechtszaak tegen een van de bewoners.

Blaricum kende een eigen dorpsbestuur. De rechtspraak werd in samenwerking met het naburige Laren uitgevoerd: beide dorpen vormden één gerecht waarbij de rechtszittingen bij toerbeurt in Blaricum en Laren werden gehouden. Voor de kerkdiensten waren de inwoners van Blaricum aanvankelijk aangewezen op het kerkje bij het Sint-Janskerkhof te Laren, totdat Blaricum rond 1400 een eigen parochie werd met een eigen kerkgebouw.

In 1494 telde Blaricum rond de 300 inwoners. In 1622 was het inwoneraantal toegenomen tot 715.

Van eind 15e eeuw tot begin 18e eeuw stond even buiten het dorp het Slot Ruysdael.

Blaricum was na de Reformatie hoofdzakelijk Rooms-Katholiek gebleven. De kerk was in protestantse handen overgegaan, maar de protestantse gemeenschap bleef klein. De katholieke bewoners maakten aanvankelijk gebruik van een boerderij, maar in 1656 kreeg de pastoor een vergunning om een eigen kerkje te bouwen.

Op 26 maart 1696 verwoestte een brand een groot deel van Blaricum, waaronder ook de school en de kerk.

In 1795, ten tijde van de Bataafse Republiek, kreeg Blaricum een eigen rechtbank. De katholieken kregen tevens de mogelijkheid om de kerk weer terug te vorderen, aangezien zij met 500 gelovigen tegen 50 gereformeerden de meerderheid vormden. Beide partijen konden het echter niet eens worden over de hoogte van de vereiste schadeloosstelling die de katholieke gemeenschap moest betalen voor het overnemen van het slecht onderhouden kerkgebouw. De kerk is uiteindelijk in protestantse handen gebleven. Wel is het eigendom van de toren, conform de wetgeving van de Franse bezetters, overgegaan naar de gemeente.

Op 21 oktober 1811 werd bij Keizerlijk Decreet besloten om Blaricum bij de gemeente Laren te voeren, maar met het vertrek van de Fransen werd dit op 13 december 1815 weer teruggedraaid bij Koninklijk Besluit. Overigens duurde het nog tot 3 april 1817 voordat het gemeentebestuur weer was geïnstalleerd.

In 1862 werd de Sint-Vituskerk gebouwd, naar een ontwerp van de architect Pierre Cuypers.

Eind 19e eeuw werd het Gooi ontdekt door kunstenaars. Verschillende schilders vestigden zich in Laren en Blaricum en vormden daar de zogenaamde Larense School. Zij legden zich vooral toe op het schilderen van het Gooische landschap en de interieurs van de boerderijen. Een van deze schilders was de Amerikaan William Singer die in 1937 de villa Nederheem liet bouwen in Blaricum. Deze villa heeft later nog enkele decennia dienst gedaan als gemeentehuis.

Op 15 april 1882 opende de Gooische Stoomtram de verbinding Hilversum - Laren - Blaricum - Huizen. In oktober 1947 werd de tramverbinding opgeheven.

In de 20e eeuw veranderde het agrarische karakter van Blaricum. Het belang van de landbouw, schapenhouderij en weverij namen af of verdwenen. Rondom het dorp verrezen villawijken. Vanaf 1973 werd de nieuwbouwwijk Bijvanck gebouwd op de voormalige weidegebieden van de Oostermeent.

Ligging[bewerken | brontekst bewerken]

Blaricum ligt in de landstreek het Gooi. Net als het nabijgelegen Laren is het van oorsprong een brinkdorp waarvan nog veel boerderijen bewaard zijn gebleven. Rond het begin van de twintigste eeuw vestigden zich in Blaricum veel rijke Amsterdammers en kunstenaars, waardoor het dorp sterk in aanzien steeg.

Blaricum bestaat naast de dorpskern uit de noordelijker gelegen woonwijken Blaricummermeent en een deel van Bijvanck. Deze beide aaneengesloten wijken worden samen begrensd door de Randweg Oost/Goyerweg, de A27 en het Gooimeer. De woonwijken zijn aan de westzijde vastgegroeid aan Huizer wijken Vierde Kwadrant en Bijvanck. De (noord-)oostelijke uitloper van de gemeente ligt in de Eemvallei en heeft zelfs een stukje kust aan het Eemmeer. Voor de kust, naast de Stichtse Brug, ligt het eiland De Dode Hond dat ook nog tot de gemeente behoort. Dit eiland is het meest oostelijke punt van de provincie Noord-Holland.

Kenmerkende gebouwen[bewerken | brontekst bewerken]

In het rustieke dorpscentrum staat de monumentale Hervormde Kerk. In de gemeente ligt het streekziekenhuis Tergooi - locatie Blaricum. Door dit ziekenhuis heeft de gemeente een hoog aantal nieuwgeborenen (met moeders afkomstig uit omliggende gemeenten), maar toch een redelijk constant inwonertal.

De dorpskern van Blaricum is een beschermd dorpsgezicht.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

In de gemeente bevinden zich onder andere de volgende bezienswaardigheden.

Tevens bevinden zich in Blaricum diverse monumenten, zie:

Kunst in de openbare ruimte

Topografie[bewerken | brontekst bewerken]

Topografisch kaartbeeld van de gemeente Blaricum, per september 2022

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Aangrenzende gemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

   Aangrenzende gemeenten   
 Almere (FL)       Huizen       Zeewolde (FL) 
           
 Gooise Meren    
           
 Hilversum       Laren       Eemnes (UT) 

Zetelverdeling gemeenteraad[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeenteraad van Blaricum telt 15 zetels.

Huidige Zetelverdeling
      
De 15 zetels zijn als volgt verdeeld:
Gemeenteraadszetels
Partij 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022
Hart voor Blaricum - - 5 4 3 4 4 6
VVD 2 3 2 3 3 3 3 3
D66 1 1 - - 2 2 2 2
De Blaricumse Partij - - - - 3 3 3 2
PvdA-GroenLinks 2* 2* 1* 2* 1* - - 1
CDA 2 2 2 2 1 1 1 1
Democratisch Alternatief Blaricum - - - - - - 2 -
Blaricums Belang 6 1 1 1 - - - -
Nieuwe Blaricumse Partij - 4 2 1 - - - -
Totaal 15 13 13 13 13 13 15 15 
*: Partij van de Arbeid alleen

Bekende Blaricummers[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren in Blaricum[bewerken | brontekst bewerken]

Overleden in Blaricum[bewerken | brontekst bewerken]

achternamen A-M
achternamen N-Z
Dorpsgezicht in Blaricum, Co Breman, ca. 1910

Woonachtig geweest in Blaricum[bewerken | brontekst bewerken]

Openbaar vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Blaricum heeft een busstation waar een aantal buslijnen samenkomen: bij een P+R ten westen van de A27.

Blaricum P+R
Lijn Soort Route Bijzonderheden
Transdev (Concessie Gooi en Vechtstreek)
100 Streekbus (Hilversum -) Blaricum - Huizen - Bussum Hilversum wordt alleen in de spitsuren bediend
200 Spitsbus Huizen - Blaricum - Utrecht Science Park Geen
320 R-net Hilversum - Blaricum - Huizen - Naarden - Muiden - Amsterdam Geen
N32 Nachtbus Hilversum → Blaricum → Huizen Alleen zaterdagnacht
Keolis Nederland (allGo) (Concessie Busvervoer Almere)
 326  R-net Almere Stad - Almere Hout - Blaricum Niet 's avonds en in het weekend

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

  • De televisieserie Gooische Vrouwen speelt zich af in Blaricum.
  • De acteur Coen Flink is in juni 2000 hier begraven.
  • Met de gemiddelde koopprijs voor een woning van bijna € 1,1 miljoen is Blaricum in 2010 de duurste woongemeente van Nederland (augustus 2010, bron: ANP).
Zie de categorie Blaricum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Blaricum&oldid=67247313"