Madonna kanonika van der Paele
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1436 |
| Medium | |
| Wymiary |
122,1 × 157,8 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Madonna kanonika van der Paele (niderl. Madonna met kanunnik Joris van der Paele) – obraz olejny niderlandzkiego malarza Jana van Eycka z 1436 roku. Obecnie znajduje się w Groeningemuseum w Brugii.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Dzieło przedstawia Maryję na tronie w otoczeniu św. Donacjana, patrona kościoła Sint Donaas w Brugii, dla którego zamówiono obraz (po lewej), i donatora, kanonika van der Paele, wraz ze św. Jerzym – jego patronem (z prawej). Scena rozgrywa się w prezbiterium kościoła (z tyłu widoczny jest ambit). Jest to jedna z pierwszych kompozycji typu Sacra Conversazione[1].
Elementy dekorujące przedstawienie nie są przypadkowe. Należy dopatrywać się tu ukrytej symboliki. Mały posążek Ewy zdobiący tron, na którym siedzi Maria przypomina o tym, że została ona nazwana drugą Ewą (pierwsza sprowadziła na świat grzech, druga – zbawienie). Tron zdobią ponadto przedstawienia: Kain zabijający Abla – prefiguracja męki Chrystusa, oraz Samson pokonujący lwa – symbol wyswobodzenia ludzkości z mocy piekielnych przez Jezusa.
Badacz David G. Carter odkrył w pancerzu św. Jerzego odbicie człowieka, prawdopodobnie autora obrazu[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jan Białostocki, Człowiek i zwierciadło w malarstwie XV i XVI wieku w: Symbole i obrazy w świecie sztuki, PWN, Warszawa 1982, ISBN 83-01-02771-1, s. 89–90.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert Genaille, Sztuka flamandzka i belgijska, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1976.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jan van Eyck „Madonna kanonika Jorisa van der Paele” na portalu NiezlaSztuka.net