Ванжа, Альберт Иванович

Википедия деп сайттан

Ванжа, Альберт Иванович (1938, Медногорск, Оренбург облазы) - сураглыг совет, российжи инженер, "Тыва кобальт" комбинадының үндезилекчилериниң бирээзи. РФ-тиң инвестиция болгаш тудуг экономиказының академиязының (МАИЭС) корреспондент кежигүнү.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Альберт Иванович Ванжа 1938 чылда ССРЭ-ниң Оренбург облазының Медногорск хоорайга ажылчын улустуң өг-бүлезинге төрүттүнген. Школа дооскан соонда, математика, физикага салымныг доозукчу бооп, Уралдың политехтиг университединче өөренип кирип алган. Өөредилгезиниң баштайгы хүннеринден-не аар өңнүг металлдар металлургиязының кафедразынга шинчилел ажылын чорудуп эгелээн. Түңнелинде дээди өөредилге черинден аныяк, эки белеткелдиг инженер-металлург үнүп кээрге, ону хуваашкын ёзугаар Орскиже чорудупкан. Аңаа ол, келир үениң салымныг специализи, дескиндириглиг суугуларга чаа футераводтуг материалды ажылдап кылганы дээш, бирги автор херечилелин алган.

Ол чогаадыышкынны дораан-на Совет Эвилелиниң хөй заводтарынга, бирги ээлчегде Новотроицкиниң металлургия комбинадынга нептереткен.

Ол үргүлчү дилеп, чогаадып турган. 1963 чылда Кубаның кобальтникель концетрадын болбаазырадыр специалистер бөлүүн ачы-хавыяазы дээш удурткан. Ооң бөлүү ынчан делегейгеүнелеткен.

1965 чылда А. И. Ванжа Ленинградта "Гипроникель" институттуң салым-чаяанныг специалистери-биле кады никель, кобальт болгаш даштыкыдан киирген концентраттарны бүдүрериниң чаа технологиязын ажылдап кылгаш, нептереткен. Экономиктиг ажыы ол үеде ийи миллион рубль болган. Шак ол унелиг чогаадыышкын дээш, ол ССРЭ-ниң УАЧД-зиниң алдын медалын чаалап ап, Ленинчи комсомол лауреады апарган.

А 1968 чылда А. И. Ванжаны Тываже шилчиткеш, тудуп турар "Тыва кобальт" комбинаттың директорунга томуйлаан. Альберт Ивановичиниң Тываның дээди партийжи албан-дужаалдарынга дараазындагы ажыл-чорудулгазы база дыка хөй ужур-уткалыг, ынчанмыже ооң ады республиканың өңнүг металлургиязының дун төлү – Хову-Аксының чаяакчызы болгаш тургузукчузу болуп артып каар. Ооң удуртулгазы-биле комбинат болгаш ол үеде бичии Владивосток деп адап турган суур туттунган. Ол ажылдап турда, төрээн чуртувустуң камгалалынга, улус ажыл-агыйынга эргежок чугула кобальтыны күрүне алган.

Невада хоорайда чурттап чоруур.

Шаңналдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • ССРЭ-ниң УАЧД-зиниң алдын медалы.

Дөс[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Альберт Иванович ВАНЖА // XX чүс чылда Тываның алдарлыг кижилери. Күрүне ному. Кызыл. 2004. С.132

Шөлүглер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

1. Победители и участники всероссийского конкурса «Инженер года»: Ванжа Альберт Иванович

2. Ванжа Альберт Иванович: все патенты автора

3. Способ сорбционного извлечения цветных металлов из аммиачно- карбонатных растворов