Lantano

Lantano
Y     57 La                                                                                                                                                                                                                                           La Ac Bario ← Lantano → Cerio Táboa periódica dos elementos
[[Ficheiro:{{{espectro}}}|300px|center]]
Liñas espectrais do Lantano
Información xeral
Nome, símbolo, número	Lantano, La, 57
Serie química	Lantánidos
Grupo, período, bloque	3, 6, f
Densidade	6146 kg/m3
Dureza	2,5
Aparencia	Branco prateado
N° CAS	7439-91-0
N° EINECS	231-099-0
Propiedades atómicas
Masa atómica	138,90547(7) u
Raio medio	195 pm
Raio atómico (calc)	pm
Raio covalente	169 pm
Raio de van der Waals	pm
Configuración electrónica	[Xe]5d16s2
Electróns por nivel de enerxía	2, 8, 18, 18, 9, 2
Estado(s) de oxidación	3
Óxido	base forte
Estrutura cristalina	hexagonal
Propiedades físicas
Estado ordinario	Sólido
Punto de fusión	1193 K
Punto de ebulición	3730 K
Punto de inflamabilidade	{{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización	414 kJ/mol
Entalpía de fusión	6,2 kJ/mol
Presión de vapor	1,33 × 10-7 Pa a 1193 K
Temperatura crítica	K
Presión crítica	Pa
Volume molar	m3/mol
Velocidade do son	2475 m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling)	1,1
Calor específica	190 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica	1,26·106 S/m
Condutividade térmica	13,5 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización	538,1 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización	1067 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización	1850,3 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización	4819 kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización5}}} kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización	{{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
iso AN Período MD Ed PD MeV 137La Sintético 60000 anos ε 0,600 137Ba 138La 0,09% 1,0511 anos ε 1,737 138Ba 138La 0,09% 1,0511 anos β- 1,044 138Ce 139La 99,91% estable con 82 neutróns
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

O lantano é un elemento químico da táboa periódica cuxo símbolo é La e o seu número atómico é 57.

Historia

Foi descuberto polo químico sueco Carl Gustaf Mosander no ano 1839. O seu nome débese á verba grega lanthaneîn (λανθανεῖν) que significa "agochado", xa que o atopábase "agochado" nun mineral de cerio. Concretamente, Mosander descubriu o lantano no nitrato de cerio impuro.

Aplicacións

• Aliado có cerio, neodimio, praseodimio, gadolinio e iterbio forma a aliaxe chamada mischmetal, empregada para fabricar pedras para chisqueiros.
• O óxido de lantano confire ao vidro resistencia ás bases i emprégase para a fabricación de vidros ópticos especiais, ademais de para fabricar crisois.
• É unha das compoñentes das pantallas intensificadoras de unidades de raios X.
• O carbonato de lantano emprégase no tratamento da insuficiencia renal crónica pola súa capacidade de formar complexos insolubles con fosfatos, reducindo así a hiperfosfemia.

Véxase tamén

Bibliografía

• "Táboa periódica dos elementos" (PDF). Consello da Cultura Galega, Xunta de Galicia, Real Academia Galega de Ciencias, Real Academia Galega e Ciencia Nosa. 2019. 
• Bermejo, M. R.; González, A.; Vázquez, M. (2006). O nome e o símbolo dos elementos químicos (PDF). Xunta, Secretaría Xeral de Política Lingüística e CRPIH. ISBN 978-84-453-4325-8. 
• Bermejo, M. R.; González, A.; Maneiro, M. (2018). Guía dos elementos químicos. Historia, propiedades e aplicacións. Xunta de Galicia e CRPIH. ISBN 978-84-453-5297-7. 

Ligazóns externas externas

• Quimicaweb.net - Lantano (en castelán)
• WebElements.com - Lantano (en inglés)
• EnvironmentalChemistry.com - Lantano (en inglés)

---

Este artigo sobre química é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---