19 Lotnicza Eskadra Holownicza
 Oficjalny emblemat | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
sierpień 1954 |
| Rozformowanie |
31 marca 1999 |
| Tradycje | |
| Święto |
28 października |
| Rodowód |
Klucz holowniczy |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
por. pil. Marian Niewczas |
| Ostatni |
kpt. pil. Piotr Łukaszewicz |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych |
Wojska Lotnicze i Obrony Powietrznej |
| Rodzaj wojsk | |
19 Lotnicza Eskadra Holownicza – pododdział Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Eskadra została sformowana na lotnisku w Świdwinie w sierpniu 1954 roku[a] na bazie klucza holowniczego[b]. Etat eskadry nr 6/208 przewidywał 105 żołnierzy i 1 pracownika kontraktowego[1].
Gotowość bojową osiągnęła 21 października 1954[1]. Od 1956 roku stacjonowała w Słupsku[1].
W 1958 roku, eskadra została przeformowana na etat nr 6/334. Nowy etat przewidywał 136 żołnierzy i 1 pracownika kontraktowego[c].
Na wyposażeniu posiadała samoloty:Pe-2, Tu-2, Po-2, Ił-12, Ił-14, Li-2, TS-8 Bies, Jak-12, Lim-1, Lim-2, Lim-5, Ił-28, SIł-28 i Jak-40, TS-11 Iskra. Wykonywała zadania dla potrzeb artylerii przeciwlotniczej, lotnictwa myśliwskiego a także usługi transportowe, zabezpieczała też strzelania powietrzne i nawodne Marynarki Wojennej.
Rozformowana 31 marca 1999 roku[1].
Odznaka pamiątkowa[edytuj | edytuj kod]
Odznaka o wymiarach 43x43 mm, nawiązuje do emblematu Polskiego Zespołu Myśliwskiego walczącego od marca do maja 1943 roku w Afryce Północnej. Stanowi ja obramowany pozłacanym paskiem i wypełniony białą, emalią krzyż utworzony z kwadratu po wycięciu półkoli w środkach jego boków. Na górnym jego ramieniu biało-czerwona szachownica, na dolnym - trzy niebieskie pasy symbolizujące morze. Na ramionach poziomych czerwony napis w złotym obrysie "19 LEH". Na krzyż nałożony jest srebrzysty lądujący rybołów, symbol lotniczego kunsztu i specyfiki wykonywanych przez eskadrę zadań[2].
Dowódcy eskadry[edytuj | edytuj kod]
Wykaz dowódców eskadry podano za: Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010. s. 184.
- por. pil. Marian Niewczas
- mjr pil. Ryszard Zismandarski
- mjr pil. Zdzisław Strejlau (1959 - 1962)
- ppłk pil. Wojciech Stasiak (1962 - 1978)
- ppłk pil. Piotr Zatwarnicki (1979 - 1987)
- mjr pil. Henryk Gojlik (1987 - 1994)
- kpt. pil. Piotr Łukaszewicz (1996 - 1999)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Zieliński (red.): Polskie lotnictwo wojskowe 1945–2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-11-12140-9.
- Zdzisław Sawicki: Mundur i odznaki Wojska Polskiego : czas przemian. Warszawa: "Bellona", 1997. ISBN 83-11-08588-9.
