Pejzaż wieczorny ze wschodzącym księżycem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pejzaż wieczorny ze wschodzącym księżycem
Ommuurd veld met schoven en opkomende maan
Ilustracja
Autor

Vincent van Gogh

Data powstania

1889

Medium

olej na płótnie

Wymiary

72,0 × 92,5 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Otterlo

Lokalizacja

Kröller-Müller Museum

Pejzaż wieczorny ze wschodzącym księżycem (hol. Ommuurd veld met schoven en opkomende maan, ang. Evening Landscape with Rising Moon) – obraz olejny Vincenta van Gogha (nr kat.: F 735, JH 1761) namalowany na początku lipca 1889[1] podczas pobytu artysty w Saint-Rémy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Obraz należy do mniej znanych dziel van Gogha, który wymienia go tylko 2 razy w swoich listach do brata. Pierwsza wzmianka ma miejsce 6 lipca 1889:

Tak więc na razie jedyne, co mogę robić, to trochę naszkicować moje obrazy. Na jednym z nich będzie wschód księżyca nad tym samym polem, jak na szkicu w liście do Gauguina, ale będzie na nim kilka stogów zamiast pszenicy. [Obraz] będzie w matowej żółtej ochrze i fiolecie. Zresztą, wkrótce go zobaczysz. Pracuję też nad jednym nowym [obrazem] z bluszczem[2].

Drugi raz wymienia obraz w liście z 19 września, gdy mówi o jego wysyłce do brata (razem z 8 innymi płótnami); nie poświęca mu jednak oddzielnej uwagi, zaliczając go (m.in. z „Gwiaździstą nocą”) do dzieł mniej udanych[3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Obraz przedstawia księżyc wschodzący nad odległymi wzgórzami, łatwy do pomylenia ze słońcem z powodu swojego koloru. Jego jasna poświata przypomina bowiem światło słońca w dzień. Rozświetla ona, choć trochę blado, niebo, rozchodząc się falami. Oświetla też wzgórza w oddali i stogi siana na pierwszym planie, pozwalając dostrzec ich kształty. Światło księżyca jest oddane wyraziście przy pomocy dobrze znanych, głębokich pociągnięć pędzla van Gogha i dzięki temu ożywa na obrazie.

Obraz dzieli się na dwie części: na pierwszym planie żółte i pomarańczowe stogi siana oraz zielone i błękitne wzgórza w głębi, przeplatające się z niebem. Blada poświata księżyca i falista forma jednoczą obraz nadając mu zharmonizowany wygląd.

Datowanie obrazu[edytuj | edytuj kod]

Ponieważ dokładna data powstania obrazu Pejzaż wieczorny ze wschodzącym księżycem nie jest znana, amerykański astronom Donald Olson podjął próbę precyzyjnego określenia daty, a nawet godziny powstania obrazu – otrzymał wynik 13 lipca 1889, godz. 21:08. Za punkt wyjścia przyjął on położenie księżyca takie, jak na obrazie van Gogha i w drodze pomiarów ustalił, że księżyc w pełni w tym właśnie punkcie pojawia się raz na 19 lat; w 114 lat po namalowaniu obrazu, w koincydencji z 2003 rokiem pełnia księżyca w tym miejscu, w którym znajduje się on na obrazie van Gogha, wypadła właśnie 13 lipca[4].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Vincent van Gogh Gallery: The Paintings: Evening Landscape with Rising Moon. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).
  2. vangoghletters.org: Letter from Vincent van Gogh to Theo van Gogh, Saint-Rémy, 6 July 1889. [dostęp 2011-01-29]. Cytat: Anyway, meanwhile the only thing I can do is plod a little at my pictures. I have one going of a moonrise over the same field as the sketch in Gauguin’s letter, but in it some stacks take the place of the wheat. It is dull yellow-ochre and violet. Anyway, you will see it in a short time. I am also working on a new one with ivy. (ang.).
  3. vangoghletters.org: Letter from Vincent van Gogh to Theo van Gogh, Saint-Rémy, 19 September 1889. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).
  4. Donald W. Olson, Russell L. Doescher, and Marilynn S. Olson: Dating van Gogh’s Moonrise. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).