Portret Juana Antonia Llorente
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1809–1813 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
191 × 114 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Portret Juana Antonia Llorente[1] (hiszp. Juan Antonio Llorente) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi, znajduje się w kolekcji Museu de Arte de São Paulo w Brazylii.
Okoliczności powstania[edytuj | edytuj kod]
Juan Antonio Llorente (1756–1823) był doktorem prawa kanonicznego i kapłanem wyświęconym w 1779 roku. Został komisarzem Świętego Oficjum w Logroño, sekretarzem inkwizycji w Madrycie, a w 1810 komisarzem Świętej Krucjaty. Od wewnątrz próbował ukrócić represyjny charakter inkwizycji i jej niesprawiedliwych sądów. Zasiadający na hiszpańskim tronie Józef Bonaparte wyróżnił go ustanowionym przez siebie Orderem Królewskim Hiszpanii 20 września 1809. Po wycofaniu się wojsk francuskich z Hiszpanii był prześladowany za swoje liberalne poglądy i musiał wyemigrować do Francji, gdzie nadal pisał. W 1818 roku we Francji opublikował historię krytyczną hiszpańskiej inkwizycji, którą napisał dzięki informacjom zebranym w Madrycie, kiedy był sekretarzem Inkwizycji. Skorzystał z amnestii liberalnego rządu i wrócił do Hiszpanii, zmarł w Madrycie w 1823 roku[2][3].
Świadectwem znajomości, jaką Llorente utrzymywał z Goyą, jest rękopis duchownego z komentarzem do serii rycin Kaprysy, przechowywany w Muzeum Sztuk Pięknych w Bostonie. Goya sportretował Llorente ok. 1809–1813, duchowny ma zatem ok. 55 lat[4]. Dzieło Llorente na temat inkwizycji zawiera komentarze dotyczące czarów podobne do opinii Goi w tej kwestii (zobacz: Sabat czarownic). Zawiera także opisy tortur, które mogły posłużyć Goi jako inspiracje do jego dzieł[1].
Opis obrazu[edytuj | edytuj kod]
Duchowny został przedstawiony w całej postaci, w pozycji stojącej i na neutralnym tle. Jest ubrany w czarny habit, jedynym akcentem koloru jest czerwona szarfa Orderu Królewskiego Hiszpanii. Na głowie nosi piuskę, spod której wychodzą siwe włosy[5]. Ręce ma złożone w skromnym geście[6]. W prawej ręce trzyma białą chustkę, a lewą podtrzymuje fałdy ubrania. Na małym palcu lewej ręki nosi pierścień komisarza Świętej Krucjaty[7]. Uwagę zwraca twarz duchownego o inteligentnym i czujnym spojrzeniu, pogodnym geście i ogromnej wyrazistości[8]. Na ustach maluje się sardoniczny uśmiech[1]. Widoczny jest wpływ portretów Velázqueza z lat 30. XVII wieku, zwłaszcza w kolorycie i ustawieniu postaci w przestrzeni[9].
Proweniencja[edytuj | edytuj kod]
Obraz należał do kolekcji Francisca Llorente y García de Vinuesa, bratanka portretowanego, a następnie Juana Lafory w Madrycie. W 1903 kupił go Paul Durand-Ruel w Paryżu, a w 1921 marszand Aron Siegfried Drey[4]. W 1958 Antônio Sanchez Galdeano przekazał obraz Museu de Arte de São Paulo w Brazylii[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Robert Hughes: Goya. Artysta i jego czas. Warszawa: W.A.B., 2006, s. 318. ISBN 83-7414-248-0. OCLC 569990350.
- ↑ Felipe Abad León: Juan Antonio Llorente González. Królewska Akademia Historii. [dostęp 2022-04-10]. (hiszp.).
- ↑ Alfonso E. Pérez Sánchez, Gonzalo Anes, Jeannine Baticle, Nigel Glendinning, Fred Licht, Teresa Lorenzo de Márquez: Goya y el espíritu de la Ilustración. Madrid: Museo del Prado, 1988, s. kat. 73. ISBN 84-86022-28-2.
- ↑ a b José Luis Morales y Marín: Goya. Catálogo de la pintura. Zaragoza: Real Academia de Nobles y Bellas Artes de San Luis, 1994, s. 297–298, kat. 379. ISBN 84-600-9073-6.
- ↑ Manuel García Guatas: Goya (Catálogo Exposición Ayuntamiento de Zaragoza). Julián Gállego (red.). Zaragoza: Electa España, 1992, s. 120–121, kat. 44. ISBN 84-88045-37-9.
- ↑ José Camón Aznar: Fran. de Goya. T. III 1797–1812. Zaragoza: Caja de Ahorros de Zaragoza, Aragón y Rioja, 1980, s. 170. ISBN 84-500-4165-1.
- ↑ Juan Antonio Llorente. [dostęp 2022-04-09]. (hiszp. • ang.).
- ↑ José Gudiol: Goya, 1746 – 1828. Biografía, estudio analítico y catálogo de sus pinturas. T. I. Madrid: Polígrafa, 1970, s. 347–348, kat. 570.
- ↑ Teresa Luisa de Sureda. ArteHistoria. [dostęp 2022-04-09]. (hiszp. • ang.).
- ↑ Catálogo do Museu de Arte de São Paulo Assis Chateaubriand. Luiz Marques (red.). São Paulo: MASP, 1998. ISBN 84-600-9073-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Xavier Desparmet Fitz-Gérald: L’oeuvre peint de Goya. T. II. Paris: F. de Nobele, 1928-1950, s. 191, kat. 478.
- Pierre Gassier, Juliet Wilson Bareau: Vida y obra de Francisco Goya: reproducción de su obra completa, pinturas, dibujos y grabados. Barcelona: Juventud, 1974, s. 261, kat. 881. ISBN 84-261-5682-7.
- Francisco Javier Sánchez Cantón: Vida y obras de Goya. Madrid: Editorial Peninsular, 1951, s. 99–100.
- Ceferino Araujo Sánchez: Goya y su época. Madrid: La España Moderna, 1896, s. 258.
- Albert Frederick Calvert: Goya, an account of his life and works. New York: J. Lane, 1908, s. il. 5.
- Aureliano de Beruete: Goya, pintor de retratos. T. I. Madrid: Blas y Cia, 1916, s. kat. 239.
- August L. Mayer: Francisco Goya. Barcelona: Labor, 1925, s. kat. 332.
- Rita de Angelis: L’opera pittorica completa di Goya. Milan: Rizzoli, 1974, s. 124, kat. 520.
- Pedro Jesús Fernández: Quién es quién en la pintura de Goya. Madrid: Celeste Ediciones, 1996, s. 136–137. ISBN 84-8211-063-2.