Jump to content

File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Geknoopte raffia ministersmuts waardigheidsteken TMnr A-11131c.jpg

Page contents not supported in other languages.
This is a file from the Wikimedia Commons
From Wikipedia, the free encyclopedia

Original file(465 × 700 pixels, file size: 208 KB, MIME type: image/jpeg)

Summary

Nederlands: Muts Nederlands: Geknoopte raffia ministersmuts, waardigheidstekenLocal name: Mpu
Title
Nederlands: Muts
Nederlands: Geknoopte raffia ministersmuts, waardigheidsteken

Local name: Mpu
Description
Nederlands: De muts is volgens de informatie van de verzamelaar een 'prinsenmuts' en werd als waardigheidsteken gedragen in Neder-Kongo. Volgens de informatie op de N.A.M. kaart, is de muts verzameld met nog drie soortgelijke mutsen en hoort zij bij één van de 'prinsenmantels' onder de nummers A-10958, 11182, 11183, 11184, 11186 en 11187.

De (staatsie)muts was in gebruik bij de Kongo, Vili en Yombe uit Kongo. Het aanvaarden van een bepaald ambt hield tevens in dat men een muts (mpu) ontving, symbool van het ambt.

De hoofden van provincies, districten, etc., werden door de koning zelf benoemd en ontvingen uit zijn handen de bij het ambt behorende muts. De mutsen worden niet alleen gedragen als symbolen van hoge status maar zijn op zichzelf ook voorwerpen waaraan men eerbied betoont, aangezien zij machtige religieuze voorwerpen zijn. De directe functie van de mutsen is het onderscheid aan te geven tussen het volk en zijn heersers in een hierarchische maatschappij. De basis van de gehoorzaamheid, die het volk betoont aan de hoger geplaatsen, is gelegen in het feit dat men algemeen gelooft dat de mutsen heilige of magische voorwerpen zijn. Hierdoor worden zij die mutsen dragen leiders, door bovennatuurlijke machten bekrachtigd.

De koning werd gekozen door een vergadering van oudsten of 'kiezers', uit de adel of uit de zoons van de overleden koning. De koning schrijft men bovennatuurlijke krachten toe, waarvan de voorspoed van het rijk afhankelijk is. De koningen zijn van goddelijke afkomst, ofwel zij regeren overeenkomstig een goddelijk recht. Zij zijn als persoon niet goddelijk, maar wel het ambt. En dit feit wordt tot uitdrukking gebracht door de eer die men betuigt aan de koninklijke waardigheidstekenen, zoals de muts. De muts wordt ook gedragen als bescherming tegen boze krachten en geesten, onder andere bij de Sundi tijdens het drinken van palmwijn.

De muts, als waardigheidsteken, ging na de dood van zijn bezitter over naar zijn opvolger. Wanneer een chief was overleden vervaardigde men een beeldje van hem compleet met muts. De muts werd pas aan zijn opvolger overgedragen na de herdenkingsceremonie, ongeveer één jaar na zijn dood (Gibson en McGurk, 1977).

Gezien de overeenkomst met Gibson (1977: 36) zou men kunnen zeggen dat dit een tall cap is van de Vili of Yombe.

De artistieke vaardigheid van het raffiaweven werd al in het begin van de 16e eeuw door de Portugezen erkend. Dergelijke textielprodukten werden al gauw handelswaar en kregen een plek in de Europese rariteitenkabinetten van de 17e eeuw. Mutsen als onderhavige werden door speciale hoedenmakers gemaakt en werden alleen door leden van het koninklijke hof gedragen. Op straffe van de dood was het de wevers verboden de mutsen aan anderen te verkopen (Clarke, 1998:27). De geweven voorwerpen werden niet alleen gebruikt als kleding, kussens en tassen maar vormden een belangrijk onderdeel van de grafgiften voor belangrijke personen.

Bij de Kongo en gerelateerde groepen in DR Congo functioneren hoeden als symbolen van status en autoriteit. De 'mpu' als symbool van leiderschap blijkt al uit de naam voor dorpshoofd: mfumu a mpu, chief of the cap (Gibson and McGurk, 1977:73). Een dorpshoofd leidt de politieke, juridische en economische activiteiten. Daarnaast vervult hij een belangrijke rituele functie en heeft hij de verantwoording over de goede verstandhouding met voorouders ten gunste van de gemeenschap.

Aangezien de geweven raffia textielen al gauw populair waren bij de Europeanen, werden dergelijke mutsen en andere textielen al gauw ook gemaakt voor de export. Al in de 17de eeuw kregen ze een plek in Europese curiositeitenkabinetten, samen met de Afro-Portugese ivoren objecten (bewerkte tanden etc.). Mutsen als deze werden door speciale mutsenmakers vervaardigd en alleen gebruikt door leden van het koninklijke hof. De Kongo werden als specialisten in raffiaweven vervangen door de Kuba (Stepan, 2001:26).
Date between 1850 and 1885
date QS:P571,+1850-00-00T00:00:00Z/7,P1319,+1850-00-00T00:00:00Z/9,P1326,+1885-00-00T00:00:00Z/9
Dimensions circa 22cm (8 11/16in.)
Accession number
A-11131c
Notes
Nederlands:
Culturele Herkomst: Bacongo, Congo, Congo, Kongo
Functionele categorie: head gear, hoofdbedekking, status-, rang- en waardigheidstekenen, identificatiemiddelen, status, rank and other insignia
Geografische Herkomst: Bas-Congo (province), Bas-Zaïre, Neder-Congo gebied
Materiaal - hoofd: raffia
Techniek: Bewerking van plantaardige materialen, Geknoopt
Source/Photographer Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen

Licensing

w:en:Creative Commons
attribution share alike
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license.
You are free:
  • to share – to copy, distribute and transmit the work
  • to remix – to adapt the work
Under the following conditions:
  • attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
  • share alike – If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same or compatible license as the original.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. WikiAfrica

Captions

Add a one-line explanation of what this file represents

Items portrayed in this file

depicts

image/jpeg

b74ae2f3f2b227b5cafe029a2b024e7b39166778

213,336 byte

700 pixel

465 pixel

File history

Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.

Date/TimeThumbnailDimensionsUserComment
current10:26, 21 July 2012Thumbnail for version as of 10:26, 21 July 2012465 × 700 (208 KB)M.casanova
No pages on the English Wikipedia use this file (pages on other projects are not listed).

Global file usage

The following other wikis use this file:

Metadata