Jump to content

User:XB001/sandbox/Thoma Xhixho

From Wikipedia, the free encyclopedia

This is an old revision of this page, as edited by XB001 (talk | contribs) at 22:07, 14 May 2023. The present address (URL) is a permanent link to this revision, which may differ significantly from the current revision.

Thoma Xhixho

Xhixho më 1963

Thoma Koço Xhixho (3 Prill 1920 – 29 Nëntor 2002) ishte Gjeneralmajor i Ushtrisë Shqiptare, shkencëtar ushtarak, themeluesi dhe komandanti i parë i Akademisë Ushtarake Shqiptare.[1][18][22][24][32] Ai është një prej hartuesve të Artit Ushtarak Shqiptar dhe dokumenteve e rregulloreve bazë të përgatitjes së Ushtrisë Shqiptare.[1][2] Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Thoma Xhixho ishte një ndër drejtuesit e rëndësishëm të Ushtrisë Nacionalçlirimtare Shqiptare. Në fillesat e Rezistencës Antifashiste në Shqipëri, ai ishte një prej pjesëtarëve të parë të saj dhe një ndër komandantët e parë të rezistencës së armatosur ndaj forcave okupatore.[1][3][10]

Lindur në Suhë të krahinës së Lunxhërisë, Gjirokastër, Xhixho u rrit në një familje me tradita të hershme patriotike.[4] Ai u lidh që herët me Rezistencën Antifashiste dhe Lëvizjen Nacionalçlirimtare. Xhixho u ngjit gradualisht në radhët e Levizjes Antifashiste dhe UNÇSH, nga komandant njësiti guerril, komisar kompanie, komisar batalioni e më pas komisar Brigade.  Gjatë LIIB ai ishte në udheheqje të disa prej operacioneve luftarake kundër forcave ushtarake të Italisë Fashiste dhe Gjermanisë NazisteZonën e I-rë Operative Vlorë-Gjirokastër-Mallakastër.

Pas Luftës, Xhixho shërbeu në krye të Divizioneve e njësive të tjera të Ushtrisë Kombëtare Shqiptare  dhe kontribuoi në ngritjen dhe ristrukturimin e njësive të Ushtrisë Shqiptare të sapodalë nga lufta. Ai ishte Komandant i Shkollës së Bashkuar të Oficerëve dhe Komandant i Akademisë Ushtarake Shqiptare. Në vitet ’60-’70, Xhixho ishte Drejtor i Përgatitjes Luftarake të Ushtrisë në Ministrinë e Mbrojtjes.

Thoma Xhixho
File:Gjen Th Xhixho
Xhixho më 1963
Born3 Prill 1920
Suhë, Gjirokastër, Shqipëri
Died29 Nëntor 2002
Tiranë, Shqiperi
Service/branchUshtria Shqiptare
RankGjeneralmajor
CommandsBatalioni "Thoma Lula" (Batalioni "Camëria"

Brigada XIX-S Divizioni I Divizioni V

Divizioni VIII
Battles/warsLufta e Libohovës

Beteja e Delvinës Clirimi i Sarandës Clirimi i Delvinës

Operacioni "Gjarpri i verbër"
Alma materAkademia Ushtarake 'Voroshillov' Akademia Ushtarake 'Frunze'
Spouse(s)Sofika Pecani Xhixho
ChildrenVera Xhixho

Piro Xhixho

Sokol Xhixho
RelationsPano Xhixho (vella)

Jeta e hershme dhe fillesat e aktivitetit

Thoma Xhixho u lind dhe u rrit në një familje të varfër shqiptare në Suhë, Lunxhëri, Rrethi i Gjirokastrës, në Jug

të Shqipërisë. Babai i tij, Kostandini (Koço) sidhe e ëma Katerina, dhe e gjithë familja merreshin me bujqësi.  Xhixho mbaron shkollën fillore në Suhë dhe pjesërisht në Poliçan. Në një kohë kur shumica

e popullsisë së varfër e punëtore të Shqipërisë nuk shkolloheshin fare ose mbaronin vetëm ciklin fillor të shkollës, Xhixho me mbështetjen e familjes, u bë i pari nga vendlindja e tij që shkoi në gjimnaz.  Ai përfundoi gjimnazin në qytetin e Gjirokastrës (sot “Gjimnazi Asim Zeneli”). Gjatë këtyre viteve, ai ndihmonte e punonte për familjen e cila e kishte marrë atë për strehim në qytet sidhe punoi për disa kohë si sekretar pa rrogë në një studio avokatie në Gjirokastër. Pas mbarimit të shkollës, ai u kthye pranë familjes në Suhë, ku punoi për disa kohë në bujqësi, në ndihmë të familjarëve. Në këtë kohë pranohet në një kurs ushtarako-policor të organizuar nga shteti. Dërgohet në Tiranë e në Kazerta, Itali me studime. Me pushtimin e Shqipërisë nge Italia fashiste, Xhixho kthehet në vendlidje. Gjatë kësaj kohe, ai lidhet me komunistët dhe Lëvizjen e Rezistencës që sapo kish filluar të merrte formë. Ai lidhet dhe bashkëpunon me disa prej figurave kryesore të Lëvizjes së Rezistencës si Bedri Spahiu, Tahir Kadare, Vasil Kati etj.[1][21][22]

Lufta e Dytë Botërore dhe LANÇl

References

  1. ^ a b c d Zotaj, Bernard (2022). Gjeneral Thoma Xhixho, I pari Komandant i Akademisë Ushtarake Shqiptare (in Albanian). Tiranë: West Print. ISBN 978-9928-363-20-6.
  2. ^ Xhixho, Thoma (2022). Koncepte për Artin Ushtarak (in Albanian). Tiranë. ISBN 978-9928-363-23-7.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
  3. ^ Xhixho, Thoma; Buxheli, Avni; Mitrojorgji, Vango; Çuçi, Edip; Nasto, Vangjel; Karanxha, Kosta; Kondi, Asllan; Sharra, Kristo; Kuçuku, Veledin (2000). Historiku i Brigadës së XIX-të Sulmuese (in Albanian). Tiranë: Tirana.
  4. ^ Xhixho, Perikli (2010). Suha, mes natyrës e historisë (in Albanian). Tiranë. ISBN 978-9928-363-23-7.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)