User:Elshad030

Orucov İskəndər Məmmədbağır oğlu, Azərbaycanda tibb elminin inkişafında əvəzsiz rolu olmuş görkəmli alim, Azərbaycanda endokrinologiyanın əsasını qoyanlardan biri, elmlər doktoru, professor,Azərbaycan əməkdar elm xadimi, 120-ə qədər çap edilmiş elmi əsərin, o cümlədən bir sıra monoqrafiya və dərsliklərin müəllifidir. Orucov İskəndər 1899-cu ilin sentyabrin 10-da Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. 1920-ci ildə Gəncəda gimnaziyani bitidikdən sonra Azərbayca Dövlət universitesitinin tibb fakültəsinə daxil olmuşdur. 1925-i ildə İskəndər Orucov Universiti bitirmiş və daxili xəstəliklər kafedrasına ordinator, assistent, dosent, 1938-cu ildə isə kafedranın professoru vazifəsində çalışmışdır. Kafedranın əsası 1920-ci ildə qoyulmuşdur. Kafedranın təşkilatçısı və ilk rəhbəri (1920-1926) Rusiyanın Peterburg universitesinin professoru Aleksandr Mixayloviç Levin idi. O eyni zamanda iki kafedraya rəhbərlik edirdi(həkim diyagnostikası və fakültə terapiyası). 1926-ci ildə kafedraya Saratov tibb institutununprofessoru İ.N.Qranstrem rəhbərik edirdi. 1927-1957-ci illər - Xarkovdan dəvət olunmuş professor K.A.Yeqorovun rəhbərliyi dövründə kafedrada əsasən Azərbaycanın ölkə patologiyasına və kurort amillərin müalicəvi təsirinə dair elmi-tədqiqat işləri aparılırdı. 1931-çi ildə kafedranın klinik bazaında Naftalan bölməsi təşkil edirdiş 1935-ci ildə "Daxili xəstəliklərin müalicəsində Naftalanın tədbiqi" adlı monoqrafiyada şöbədə aparılan klinik müşahidələrin nəticələri öz əksini tapmışdır.. 1958-ci ildən N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət tibb institutunun(indiki Dövlət tibb universiteti) terapiya kafedrasının müdiri Orucov İskəndər, 1970-ci ildən isə həmin kafedranın professoru vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir. 1933-cü ildən başlayaraq professor İskəndər Orucov Azərbaycanın dağətəyi rayonlarında (Balakən, Zaqatala, Qax, Şəki) endemik uru oyrənməklə məşğul olmuş. Professor Orucov İ. Azərbaycanda ur endemiyasının müxtəlif məsələləri ilə əlaqədər geniş tədqiqat işləri aparmış, bu sahədə bir sıra elmi əsərlərin müəllifidir. O, Azərbaycanda urla mübarizə dispanserinin və məntəqələrinin yaradılmasının təşəbbüskarı olmuş, endemik urla mübarizə profelaktikasının həyata keçirilməsi nəticəsində respublikanın dağətəyi rayonlarında endemik ur xəstəliyi aradan qaldırılmışdır. Professor İskəndır Orucovun səyi nəticəsində Azərbaycanın bir sıra şəhərlərində ( Bakı, Gəncə, Şəki, Naxçivan) stasiyanar endokrinoloji dispanserlər açılmış və bu günə qədər fəaliyyət göstərirlər. Onun bilavasitə rəhbərliyi altında endokrinoloqiya sahəsində bir çox yüksək ixtisaslı mütəxəssislər hazırlanmış, altı namizətlik və 4 doktorluq dissertasiyası müdafiə edilmişdir. Böyük Vətən Müharibəsi illərində professor İskəndər Orucov Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyinin evokuasiya gospitalının rəisi, Elmi-Tədqiqat Klinik institutunun direktoru olmuş, sonralar Səhiyyə Nazirliyinin baş terapervti, Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profelaktika fakültəsinin dekanı vəzifəsində işlənmişdir. Professor İskəndər Orucov uzun illər Azərbaycan endokrinologiya cəmiyyətinin sədri, Azərbaycan terapevtlər cəmiyyətinin üzvü, keçmiş SSRİ endikrinoloqlar cəmiyyəti plenumunun üzvü, Azərbaycan Tibb jurnalının və Moskvada çıxan "Проблемы эндокринологии" jurnalının redaksiya həyətlərinin üzvü, Moskvada çap olunan "Большая Медицинская Энциклопедия"nın "Эндокринология" bölməsinin redaktorlarından biri kimi fəaliyyət göstərmişdir. Professor İskəndər Orucov haqqında Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasından "Gəncənin məşhur adamları" və diqər kitablardan məlumət almaq olar. Professor İskəndər Orucov 1978-ci ildə yanvarın 6-da dünyasını dəyişmiş. Bakı şəhər ikinci fəxri xiyabanda dəfn edirilmişdir. Onun adı abidləşdirilmiş, Gəncə şəhərində küçələrindən biri onun adını daşıyır. Gəncə şəhərinin tarixi muzeyində onun xidmətləri və fərqlənmə nişanları barədə məlumatlar yerləşdirilmişdir.