User:Jan1743/sandbox
| Jan1743/sandbox |
|---|
Zamek Homola – średniowieczny zamek, położony w Jaworkach, w pobliżu Wąwozu Homole, u zbiegu potoków Grajcarek i Kamionka. Jego nazwa pochodzi prawdopodobnie od nazwy pobliskiego wąwozu lub potoku Kamionka, znanego również jako Potok Homole[1].
Historia
[edit]Pierwsza wzmianka o obiekcie pochodzi z 1463 roku. W dokumencie dotyczącym przygotowań starosty sądeckiego Jakuba z Dębna do wyprawy przeciw węgierskim rozbójnikom, zamek zostaje wymieniony jako zdobyty przez zbójców[2]. Kolejny raz nazwa castrum Homola pojawia się w 1529 roku, w dokumencie dotyczącym uposażenia wikariuszy kolegiaty w Bobowej, do którego należała m.in. dziesięcina z folwarku opustoszałego wówczas zamku (et de praedio castri deserti dicti Homola)[3][4][5]. Zamek zostaje jednak po tym wydarzeniu prawdopodobnie dość szybko odbudowany, gdyż w zapisach z 1547 roku dotyczących odstąpienia dóbr Jaworki przez Hermolausa Jordana z Tęgoborza, nie wspomina się już o złym stanie obiektu[3]. Dalsze losy warowni nie są obecnie znane, jednak prawdopodobnie zamek został zniszczony w wyniku wojen w XVII wieku[6].
Opis
[edit]Zamek znajdował się na niewielkim skalnym cyplu, między potokami Grajcarek i Kamionka. Otoczony był od strony zachodniej sztucznie utworzoną fosą, której pozostałości widoczne są do dnia dzisiejszego. W 1988 roku jego pozostałości zostały zbadane przez zespół archeologów pod kierownictwem Krzysztofa Sobczaka, Adama Szybowicza i Stanisława Kołodziejskiego. Badania wykazały, że omawiane miejsce zasiedlone było co najmniej od XVI wieku. Ponadto na miejscu wykopalisk odnaleziono szczątki glinianych naczyń ceramicznych i cegieł, których okres powstania datuje się na XVI lub XVII wiek[3][2].
Obecnie jedynym zachowanym na powierzchni fragmentem dawnego zamku, są pozostałości fosy znajdujące naprzeciwko kościoła w Jaworkach[2].
Zobacz też
[edit]Przypisy
[edit]- ^ "Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu" (in Polish). Zakład Narodowy im. Ossolińskich. 1993. p. str. 148. ISBN 978-83-04-02201-0. Retrieved 2023-09-03.
- ^ a b c Michał Zacłona, ed. (1990). "Rocznik Sądecki" (in Polish) (19 ed.). Nowy Sącz: Polskie Towarzystwo Historyczne. p. str. 260-261.
{{cite web}}:|access-date=requires|url=(help);|chapter=ignored (help);|contributor=ignored (help); Missing or empty|url=(help) - ^ a b c Andrzej Skorupa (1998). "Zamki i kasztele na polskim Podtatrzu" (in Polish) (2 ed.). Kraków: Wydawnictwo Podhalańskie. p. str. 33-34.
{{cite web}}:|access-date=requires|url=(help);|chapter=ignored (help); Missing or empty|url=(help) - ^ "Zamki w Polsce – zamek Homola". www.zamkipolskie.net.pl (in Polish). 2010-11-25. Archived from the original on 2023-09-03. Retrieved 2023-09-03.
- ^ "Zamek Homola – opis". www.zamki.pl (in Polish). Archived from the original on 2023-09-03. Retrieved 2023-09-03.
- ^ Maria Irena Mileska (1992). "Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski" (in Polish). Państwowe Wyd. Nauk. p. str. 206. ISBN 978-83-01-09822-3. Retrieved 2023-09-03.