District Museum Building, Bydgoszcz
This article, District Museum Building, Bydgoszcz, has recently been created via the Articles for creation process. Please check to see if the reviewer has accidentally left this template after accepting the draft and take appropriate action as necessary.
Reviewer tools: Inform author |
This article contains a translation of Budynek Muzeum Gdańska 4 w Bydgoszczy from pl.wikipedia. (626809373 et seq.) |
Budynek Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy – zabytkowy budynek w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 4.
Położenie
Budynek stoi przy ul. Gdańskiej 4, przy kościele Klarysek, w obrębie Śródmieścia Bydgoszczy.
Historia
- Zobacz też: Klasztor Klarysek w Bydgoszczy.
Budynek historycznie związany jest z XV-wiecznym szpitalnym przytułkiem i kościołem pw. Świętego Ducha[1]. Pierwotnie w tym miejscu stały dwa drewniane budynki przytułku. Lokalizacja takiego obiektu poza terenem miasta lokacyjnego miała utrudnić ewentualne przenoszenie się chorób epidemicznych.
We wnętrzu budynku, na parterze znajduje się tablica z datą 1593, która potwierdza hipotezę, iż przynajmniej jeden obiekt szpitalny pod koniec XVI w. był już murowany[1]. W 1618 r. osiedliły się w tym miejscu, w nowo zbudowanym klasztorze (1615-1618) przy kościele Świętego Ducha, siostry Klaryski. W XVII wieku klasztor rozbudowano, powstał m.in. ciąg krużganków łączących klasztor z kościołem[2]. Niestety w końcu XVIII wieku, po przejściu Bydgoszczy pod władzę pruską krużganki zburzono. W latach 30. i 40. XVIII wieku odrestaurowano część zabudowań klasztoru. Wg wizji lokalnej przeprowadzonej w 1760 r. wiadomo, że klasztor Klarysek posiadał spory zasób dóbr: gorzelnię (od 1751 r.), stajnie, wozownie, browar, staw rybny oraz ogrody[3].
W styczniu 1834 r. władze pruskie ogłosiły kasatę klasztoru klarysek, a w 1837 r. klasztor wraz z kościołem przeszły na własność miasta. Budynki klasztorne przeznaczono na szkołę, ale ostatecznie założono w nich pierwszą Lecznicę Miejską[4]. Początkowo w zaadaptowanych salach udało się umieścić 28 łóżek, a w połowie XIX w. nastąpiła przebudowa wnętrz budynku w celu ich adaptacji dla potrzeb szpitala[4]. W latach 1861-1863 rozdzielono również kościół od dawnego budynku klasztornego poprzez wyburzenie łącznika wraz z bramą[1].
W 1878 r. budynek został rozbudowany o dodatkowe skrzydło wzdłuż ul. Gdańskiej i otrzymał tego samego roku jednolitą historyzującą fasadę o formach neorenesansowych i neomanierystycznych[1]. Ostatecznie utworzono Szpital Miejski z 70 łóżkami, który przetrwał do 1937 r.[5] Rocznie przyjmowano w nim do 600 pacjentów[4]. W latach 1938-1945 w budynku mieścił się Wydział Opieki Społecznej Urzędu Miejskiego[6].
11 kwietnia 1946 r. obiekt został przeznaczony na siedzibę Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego. Posiada ono bogaty zbiór prac swojego patrona oraz cenną kolekcję sztuki współczesnej[1].
Architektura
Budynek jest piętrowy, dwuskrzydłowy. Bryła główna posiada mansardę. Elewacja frontowa jest boniowana, z portalem ujętym kolumnami. Skrajne osie nieznacznie zryzalitowane, są zwieńczone szczytami, zdobionymi pilastrami[7].
Galeria
-
Plan klasztoru z XVI-XVIII w. – rekonstrukcja Gustawa Reicherta i Emila Schulza z 1890 r. Wskazany strzałką jest kościół karmelicki pw. Najświętszej Marii Panny. Klasztor i kościół sióstr Klarysek znajdują się u góry mapki.
-
Dawny budynek klasztorny z widoczną przebudowaną fasadą.
-
Budynek w 2005 r.
-
Nocą
-
Kapliczka między dawnym kościołem, a klasztorem klarysek.
Zobacz też
- Klasztor Klarysek w Bydgoszczy
- Kościół Klarysek Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bydgoszczy
- Kościół stary Św. Ducha w Bydgoszczy (poprzednik kościoła Klarysek)
- Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy
- Ulica Gdańska w Bydgoszczy
- Śródmieście (Bydgoszcz)
- ^ a b c d e Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
- ^ Bartowski Krzysztof: Najstarszy kościół szpitalny w Bydgoszczy, a klasztor ss. Klarysek – zarys dziejów i problematyki konserwatorskiej. In. Materiały do dziejów kultury i sztuki Bydgoszczy i regionu. Zeszyt 7. Bydgoszcz 2002
- ^ Bartoszyńska-Potemska Albina: Dzieje i architektura kościoła i klasztoru Klarysek w Bydgoszczy. In. Prace komisji sztuki t. I: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria D: 1965
- ^ a b c Derenda Jerzy red.: Bydgoszcz w blasku symboli. Tom II z serii: Bydgoszcz miasto na Kujawach. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2008. ISBN 978-83-916178-0-9, 978-83-916178-2-3, 978-83-916178-7-8
- ^ po czym został przeniesiony do nowo wybudowanego, obszernego gmachu na Bielawkach
- ^ Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy im. Leona Wyczółkowskiego
- ^ Parucka Krystyna. Zabytki Bydgoszczy – minikatalog. „Tifen” Krystyna Parucka. Bydgoszcz 2008. ISBN 978-83-927191-0-6
Template:Zabudowa ulicy Gdańskiej w Bydgoszczy
Bibliografia
- Bartoszyńska-Potemska Albina: Dzieje i architektura kościoła i klasztoru Klarysek w Bydgoszczy. [w.] Prace komisji sztuki t. I: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria D: 1965
- Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
- Janiszewska-Mincer Barbara. Z dziejów klasztoru i kościoła Klarysek. [w.] Kalendarz Bydgoski 1985
- Jankowski Aleksander. Kościół Klarysek pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Bydgoszczy. [w.] Kronika Bydgoska – tom specjalny wydany z okazji wizyty papieża Jana Pawła II w Bydgoszczy. Bydgoszcz 1999
- Parucka Krystyna. Zabytki Bydgoszczy – minikatalog. „Tifen” Krystyna Parucka. Bydgoszcz 2008. ISBN 978-83-927191-0-6
Kategoria:Zabytki Bydgoszczy Kategoria:Ulica Gdańska w Bydgoszczy Kategoria:Kamienice w Bydgoszczy